مادران از زماني كه طعم شيرين بارداري را مي‌چشند براي تولد فرزند خود لحظه شماري مي‌كنند و براي انتخاب نوع زايمان مناسب همواره سوالات گوناگوني را از پزشك خود مي‌پرسند. در گذشته زايمان تنها به صورت طبيعي انجام مي‌گرفت اما امروزه و با پيشرفت علم، به روش‌هاي جديد و گوناگوني صورت مي‌پذيرد كه به كاهش درد در مادر كمك مي‌كند و با عوارض كمتري نيز همراه است. مادران باردار، قبل و بعد از به دنيا آوردن نوزاد نيازمند توجه و مراقبت هستند، به همين دليل بايد معاينه كامل انجام شود تا مشكلات حين زايمان براي نوزاد و مادر به حداقل برسد. با اين حال هر روش معايب و مزيت‌هاي خود را دارد كه بايد با پزشك خود مشورت كرده و مطمئن شويد كه مي‌توانيد از آن بهره ببريد. در ادامه به بررسي انواع مختلف روش‌هاي زايماني اشاره مي‌كنيم كه مي‌تواند به شما اطلاعات جامع و كاملي ارائه دهد.

منبع: زايمان | انواع و بهترين نوع زايمان كدام است؟

كدام زايمان بهتر است؟

فرايند زايمان، به طور كلي به 2 روش صورت مي‌گيرد كه شامل زايمان طبيعي و سزارين است. با توجه به اينكه در گذشته زايمان طبيعي براي اكثر افراد بسيار دردناك بود و زنان در طي آن متحمل رنج‌هاي زيادي مي‌شدند، امروزه بسياري از بانوان تنها به عمل سزارين فكر مي‌كنند و از زايمان طبيعي مي‌ترسند. اين در حالي است كه امروزه با پيشرفت علم پزشكي و افزايش سطح بهداشت عمومي، زايمان طبيعي با سهولت بيشتري انجام مي‌شود و آمار مرگ و مير يا بروز خطر جدي در حين آن در اكثر كشورها امر شايعي محسوب نمي‌شود.

همچنين ابداع و به كارگيري روش‌هاي جديدي نظير زايمان در آب و القاي زايمان نقش مؤثري در آسان‌تر شدن زايمان طبيعي داشته‌اند. در نتيجه اگر مي‌خواهيد بين زايمان طبيعي و سزارين دست به انتخاب بزنيد، ابتدا لازم است كه در مورد روش‌هاي نوين زايمان، اطلاعات بيشتري به دست بياوريد و سپس با توجه به وضعيت بدني خود و تشخيص پزشك تصميم نهايي را بگيريد. توجه داشته باشيد كه مشورت با پزشك زنان در اين زمينه نقش بسيار مهمي دارد چراكه در برخي شرايط زنان توانايي انجام زايمان طبيعي را ندارند و بايد حتماً براي عمل سزارين اقدام كنند. انجام مراقبت‌هاي بهداشتي كافي در طول دوران بارداري به شما كمك مي‌كند كه بتوانيد بهترين انتخاب را داشته باشيد و زايمان را با سهولت بيشتري پشت سر بگذاريد.

براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد دوران بارداري كليك كنيد.

روش‌هاي جديد زايمان

همان طور كه گفتيم امروزه روش‌هاي جديدي براي آسان‌تر شدن فرايند زايمان و كاهش خطرات مرتبط با آن مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه منجر به استقبال بيشتر بانوان از زايمان طبيعي شده است. به طوري كه در اكثر كشورهاي دنيا زايمان طبيعي به سزارين ترجيح داده مي‌شود و بانوان كمتر خود را در معرض بي‌هوشي و عمل سزارين قرار مي‌دهند. از جمله اين روش‌هاي نوين مي‌توان به موارد زير اشاره كرد.

زايمان در آب

قرار گرفتن مادر در آب هنگام زايمان، باعث مي‌شود كه احساس فشاري كه جنين بر رحم وارد مي‌كند كمتر احساس شود. همچنين قرار داشتن در آب ولرم به باز شدن دهانه رحم كمك بيشتري كرده و به فرايند زايمان، سرعت مي‌بخشد. به همين خاطر زناني كه زايمان در آب را انتخاب مي‌كنند معمولاً در مدت زمان كوتاه‌تري موفق مي‌شوند نوزاد خود را به دنيا بياورند و درد كمتري مي‌كشند. مادراني كه اين روش را انتخاب مي‌كنند بايد در طول دوران بارداري دست كم 8 جلسه آموزشي را پشت سر بگذارند تا بتوانند براي اين كار آماده شده و اقدامات مراقبتي لازم را در روز زايمان، انجام دهند.

براي اطلاعات بيشتر در مورد روش زايمان در آب كليك كنيد.

القاي زايمان

وجود برخي شرايط پزشكي باعث مي‌شود كه پزشكان ادامه بارداري را به نفع مادر و جنين ندانند. براي مثال افزايش ناگهاني فشار خون مادر و دچار شدن به وضعيت پره اكلامپسي مي‌تواند به ارگان‌هاي مختلف بدن مادر آسيب بزند و از همين رو زايمان، بايد هرچه زودتر صورت بگيرد.

شايد فكر كنيد در اين شرايط راهي به جز عمل سزارين وجود ندارد اما امروزه به كمك روش القاي زايمان، مي‌توان به مادران كمك كرد تا فرايند زايمان را زودتر از موعد در خود ايجاد نمايند. براي مثال تزريق داروهايي كه به شروع انقباض‌هاي رحمي كمك مي‌كنند يا ايجاد شكاف در كيسه آب جنين از جمله روش‌هايي است كه باعث مي‌شود فرايند زايمان طبيعي زودتر از معمول آغاز شود و مادر به طور طبيعي فرزند خود را به دنيا بياورد.

آيا زايمان در آب بهتر است؟

اين روش به كاهش درد در حين فرايند تولد نوزاد كمك مي‌كند. در نتيجه اگر دچار ترس از زايمان هستيد و يا مي خواهيد اين فرايند را با آرامش و تسكين بيشتري تجربه كنيد اين روش مي‌تواند گزينه مناسبي براي شما باشد. به شرطي كه به طور كلي از نظر فيزيكي مادر براي زايمان طبيعي آماده و مشكل پزشكي خاصي در اين زمينه نداشته باشد.

ساير روش‌هاي زايمان شناخته شده

علاوه بر روش‌هاي نوين زايمان، شما گزينه‌هاي ديگري را نيز پيش رو داريد كه مي‌توانيد در انتخاب خود آن‌ها را نيز مد نظر قرار دهيد. از جمله اين روش‌ها مي‌توان به زايمان فيزيولوژيك و سزارين اشاره كرد.

زايمان فيزيولوژيك

زايمان فيزيولوژيك به معناي زايمان طبيعي بدون كمك گرفتن از مداخلات پزشكي و دارويي است. در واقع در اين روش تلاش مي‌شود تا همه چيز طبق روال عادي و طبيعي خود پيش برود. از همين رو ممكن است كه فرايند زايمان، در اين روش 14 تا 15 ساعت به طول بيانجامد. آنچه بيش از هر چيز كمك مي‌كند بانوان زايمان فيزيولوژيك آسان‌تري را تجربه كنند داشتن آرامش كافي و داشتن يك همراه آموزش ديده است. امروزه بسياري از افراد با دريافت آموزش در زمينه روش‌هاي تنفس در حين زايمان و تمرين‌هاي ريلكسيشن مي‌توانند بدون مداخلات پزشكي به كمك يك ماما در محيط‌هاي درماني يا خانگي زايمان طبيعي آساني را تجربه كنند.

زايمان سزارين

عمل سزارين در كشور ما طرفدار بسياري دارد. بسياري از افراد به دليل ترس از زايمان طبيعي و دردهاي ناشي از آن ترجيح مي‌دهند با عمل جراحي فرزند خود را به دنيا بياورند. در اين روش مادر تحت بي‌حسي نخاعي يا بيهوشي كامل قرار مي‌گيرد و پس از آن پزشك جراح با ايجاد شكاف در ديواره رحم نوزاد را از شكم مادر خارج مي‌كند.

براي اطلاع بيشتر در زمينه سزارين كليك كنيد.

چرا پزشكان سزارين را توصيه نمي كنند؟

سزارين يك روش غير طبيعي و در واقع يك عمل جراحي است. در اين روش برشي بر شكم و رحم مادر ايجاد مي‌شود و نوزاد را از شكم مادر بيرون مي‌كشند. سزارين زماني انجام مي‌شود كه پزشك تشخيص دهد فرد توانايي زايمان طبيعي را ندارد و يا خطري نوزاد را تهديد بكند. اگر فردي قبلا سزارين شده باشد، امكان زايمان طبيعي در بارداري‌هاي بعدي براي او بسيار پايين خواهد بود. به دليل عوارض عمل سزارين براي مادر و نوزاد و نياز به مراقبت هاي بعد از سزارين پزشكان اين روش را توصيه نمي‌كنند. برخي از عوارض عمل سزارين شامل موارد زير هستند.

1- افزايش ابتلا به عفونت رحم

2- افزايش ميزان خونريزي در حين تولد بچه

3- خطرات بيهوشي

4- ايجاد لخته‌هاي خون در لگن و پاها

5- طولاني تر شدن مدت زمان بستري در بيمارستان

6- خستگي و خواب آلودگي بيشتر مادر به دليل استفاده از داروهاي بيهوشي و بي حسي

7- عوارض داروهاي بيهوشي و بي حسي بر نوزاد

8- احتمال ايجاد مشكلات ريوي و تنفسي در نوزاد

9- احتمال عفونت محل بخيه‌ها

براي اطلاع بيشتر در زمينه مراقبت هاي بعد از سزارين كليك كنيد.

آيا زايمان طبيعي بهتر مي تواند باشد؟

زايمان طبيعي روشي است كه طي آن بدن و طبيعت انسان كار خودش را انجام مي‌دهد و داراي چند مرحله است. آگاهي از اين مراحل و نشانه‌هاي زايمان، باعث مي‌شود كه فرد باردار و خانواده‌اش واكنش درست و به موقعي بدهند. 

دردهاي زايمان، شبيه به دردهاي عادت ماهيانه به وجود مي‌آيد، اما به تدريج طول زمان درد بيشتر و فاصلۀ بين دردها كمتر مي‌شود. دردهايي شبيه به دردهاي عادت ماهيانه به وجود مي‌آيد كه به تدريج طول زمان درد بيشتر و فاصلۀ بين دردها كمتر مي‌شود. ترشحات آب يا ترشحات خوني از واژن بيرون مي‌آيد. همچنين حالت‌هاي اضطرابي در مادر به وجود مي‌آيد كه ممكن است منجر به حالت تهوع نيز بشود. به طور خلاصه مراحل زايمان طبيعي شامل موارد زير هستند.

مرحله اول: شروع درد تا باز شدن دهانه رحم

مرحله دوم: باز شدن كامل دهانه رحم تا خروج كامل نوزاد

مرحله سوم: از خروج نوزاد تا خروج جفت

زايمان طبيعي نسبت به سزارين از مزيت‌هاي بيشتري برخوردار است كه از جمله آن‌ها مي‌توان به روند بهبودي سريع‌تر مادر، به دنيا آمدن به موقع نوزاد، قرار نگرفتن در معرض عوارض بيهوشي و برقراري تماس عاطفي زودتر ميان مادر و كودك اشاره كرد. با اين حال تصميم نهايي براي انتخاب زايمان طبيعي بايد حتماً با مشورت پزشك صورت بگيرد تا در صورت وجود هرگونه خطر براي عمل سزارين برنامه‌ريزي شود.

براي آشنايي در زمينه زايمان طبيعي و مراقبت هاي پس از زايمان طبيعي كليك كنيد.

بارداري و تولد نوزاد چه مشكلات و خطراتي مي تواند داشته باشد؟

در هنگام زايمان، ممكن است مشكلاتي به وجود بيايد كه وضعيت را سخت و خطرناك كند. اگر اين خطرات به موقع تشخيص داده شوند، سلامت مادر و كودك هر دو تضمين مي‌شود.

زايمان بريچ

در برخي مواقع جنين به صورت نادرست در رحم قرار مي‌گيرد. نحوه صحيح قرارگيري نوزاد در رحم به اين صورت است كه بايد سر پايين باشد ولي در برخي مواقع پاهاي جنين پايين است و يا به صورت عرضي در رحم قرار مي‌گيرد. اين مشكل تولد نوزاد را سخت و خطرناك مي كند.

تغيير زمان تولد

در برخي مواقع يك تا دو هفته از موعد تولد بچه گذشته است ولي مادر هيچ نشانه اي از درد ندارد. بارداري نبايد بيش از 40 هفته بشود و در صورت بيشتر شدن اين زمان از طريق القاي زايمان طبيعي رحم را تحريك مي كنند تا كودك به دنيا آيد. 

در صورتي كه نوزاد قبل از هفته 37 بارداري به دنيا بيايد زايمان زودرس انجام شده است. زايمان زودرس مي‌تواند ناشي از مصرف الكل و سيگار، بارداري‌هاي چند قلويي، فشار خون، ديابت، عفونت و سن بالاي مادر باشد. 

براي شناخت بيشتر در زمينه زايمان زودرس كليك كنيد.

مرگ در زمان تولد

يكي از تلخ ترين اتفاقات در حين به دنيا آوردن بچه، مرگ مادر و يا نوزاد مي باشد. مشكلات و بيماري‌هاي مادر، زايمان‌هاي زودرس و اشتباهات پزشكي ممكن است منجر به مرگ نوزاد در حين به دنيا آمدن نوزاد بشود. كنار آمدن با مرگ نوزاد براي بسياري از مادران آسان نبوده و آن‌ها را مشكلات زيادي مواجه مي كند. دلايل مرگ مادر در حين به دنيا آوردن فرزند اغلب به شرح زير است.

_ در برخي مواقع فشار خون بالا در بارداري باعث منقبض شدن رحم مي‌شود و در نتيجه مرگ مادر رخ مي‌دهد.

_ گاه با به دنيا آمدن نوزاد، فشار زيادي به رحم وارد شده و باعث پارگي واژن و در نتيجه مرگ مادر مي‌شود.

_ اگر خونريزي در حين و يا پس از زايمان بسيار زياد باشد، مرگ مادر اتفاق مي‌افتد.

خوشبختانه امروزه با افزايش سطح بهداشت و پيشرفت چشمگير علم پزشكي مرگ در سزارين چه براي مادر و چه براي نوزاد به ندرت اتفاق مي‌افتد و اكثر زايمان‌ها بدون مشكل حاد و غيرمعمول انجام مي‌شود.

براي اطلاع بيشتر در زمينه كنار آمدن با مرگ نوزاد كليك كنيد.

مراقبت هاي قبل از زايمان

بهتر است قبل از به دنيا آوردن بچه به پزشك مراجعه كرده و معايناتي مثل غربالگري را براي هفته‌هاي آخر بارداري نگذاريد. همچنين در صورت مصرف دارو و داشتن بيماري‌هاي مختلف حتما پزشك خود را در جريان بگذاريد تا اقدامات خود را بر اساس آن‌ها انجام دهد. در صورتي كه به زمان زايمان، نزديك شده‌ايد، بهتر است براي رفتن به بيمارستان خود را آماده كنيد.

براي اطلاع بيشتر در زمينه بارداري كليك كنيد. 

مراقبت هاي بعد از زايمان

پس از تولد نوزاد نيز بايد مراقب بخيه‌هاي خود باشيد و بيشتر به بهداشت‌تان اهميت دهيد. خونريزي در هر دو نوع زايمان وجود دارد، اما اگر خونريزي بيشتر شد و يا ترشحات واژن داشتيد، حتما به پزشك اطلاع دهيد؛ چرا كه ممكن است دچار عفونت پس از زايمان شده باشيد. تغذيه مناسب و خوردن مواد مغذي فراموش نشود. در كارهاي خانه و فعاليت‌هاي فيزيكي مراقب باشيد و به خودتان فشار زيادي وارد نكنيد.

سؤالات متداول

- آيا زايمان دوم درد كم‌تري دارد؟

بله. اكثر بانوان پس از به دنيا آوردن فرزند اول زايمان‌هاي بعدي كوتاه‌تري را تجربه مي‌كنند. در اين شرايط اغلب مدت زايمان كوتاه‌تر و فشارها كم‌تر خواهد بود چراكه دهانه رحم با آساني و سرعت بيشتري باز خواهد شد. با اين حال ممكن است دردهاي پسازايماني پس از زايمان دوم به بعد بيشتر باشد كه علت اين موضوع تلاش‌هاي رحم براي بازگشت به وضعيت سابق است.

- براي داشتن زايماني موفق به چه نكاتي بايد توجه كنيم؟

توجه داشته باشيد از زماني كه تصميم به باردار شدن مي‌گيريد عوامل مختلفي مي‌توانند در اين زمينه نقش داشته باشند و حتي مراقبت‌هاي قبل از بارداري نيز در داشتن يك زايمان بدون مشكل تاثير دارند. در كنار اين مسئله در حين بارداري بايد مدام زير نظر پزشك چكاب شويد و با پيگيري يك سبك زندگي سالم بتوانيد زايماني موفق را تجربه كنيد.

براي شناخت بيشتر در زمينه مراقبت هاي قبل از بارداري كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه بارداري مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: زايمان | انواع و بهترين نوع زايمان كدام است؟